Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) được Quốc hội thông qua chiều 27/11, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. So với Luật BHYT hiện hành, Luật sửa đổi lần này có nhiều điểm mới, thể hiện tinh thần cải cách hành chính, thủ tục khám chữa bệnh, giảm hồ sơ giấy tờ. Luật sửa đổi cũng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, phân cấp, phân quyền tối đa.
Cụ thể, Luật BHYT sửa đổi có những điểm nổi bật như sau:
Sửa đổi, cập nhật đối tượng tham gia
Luật bổ sung nhân viên y tế thôn, bản, cô đỡ thôn bản để động viên, khích lệ và có chính sách thỏa đáng với đội ngũ chăm sóc sức khỏe nhân dân vùng sâu, xa. Điều chỉnh trách nhiệm và phương thức, thời hạn đóng BHYT, thời hạn thẻ có giá trị sử dụng.
Khuyến khích khám chữa bệnh tuyến ban đầu
Luật sửa đổi quy định chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế theo cấp chuyên môn của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Theo đó, một số trường hợp đăng ký khám chữa bệnh BHYT ban đầu ở bất kỳ đâu nhưng đến trạm y tế xã, phòng khám đa khoa khu vực, trung tâm y tế huyện cũng hưởng 100% quyền lợi.
Xóa bỏ "địa giới hành chính" trong khám, chữa bệnh
Luật BHYT sửa đổi quy định mức hưởng BHYT khi thực hiện thông cấp khám, chữa bệnh không phân biệt địa giới hành chính theo tỉnh, giữ ổn định tỷ lệ mức hưởng BHYT theo quy định của Luật hiện hành và mở rộng với một số trường hợp.
Theo đó, người tham gia BHYT được hưởng 100% mức bảo hiểm trong các tình huống sau: Khám chữa bệnh tại cơ sở đăng ký ban đầu trong cả nước; khám chữa bệnh nội trú tại cơ sở có BHYT cấp cơ bản trong toàn quốc; khám chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở có BHYT cấp cơ bản, cấp chuyên sâu trước ngày 1/1/2025 đã được cơ quan có thẩm quyền xác định là tuyến huyện.
Đặc biệt, một số trường hợp bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... được lên thẳng cơ sở khám, chữa bệnh cấp chuyên sâu. Luật mở rộng phạm vi quyền lợi cho người có thẻ BHYT, điều trị bệnh lác và tật khúc xạ mắt cho người dưới 18 tuổi; mở rộng phạm vi hưởng BHYT với hình thức khám, chữa bệnh từ xa, y học gia đình, khám chữa bệnh tại nhà.
Điều chuyển thuốc BHYT giữa các bệnh viện
Hiện nay chưa có quy định về việc điều chuyển thuốc giữa các cơ sở. Vì vậy, Luật BHYT sửa đổi bổ sung cơ chế thanh toán thuốc, thiết bị y tế được điều chuyển giữa các cơ sở khám chữa bệnh và thanh toán chi phí dịch vụ cận lâm sàng được chuyển đến cơ sở khác trong trường hợp thiếu thuốc, thiết bị y tế.
Luật quy định cơ chế để quỹ BHYT thanh toán cho các trường hợp này. Ví dụ bệnh nhân điều trị ở các tuyến cuối như Bệnh viện Việt Đức hay Bạch Mai, không thể chuyển tuyến đi đâu nữa. Khi các cơ sở này thiếu một số loại thuốc thì cần phải điều chuyển thuốc từ các bệnh viện khác về đây điều trị cho bệnh nhân.
Điều chỉnh tỷ lệ chi cho khám chữa bệnh BHYT
Tăng mức phân bổ từ nguồn thu BHYT chi cho hoạt động khám chữa bệnh lên 92%; giảm số tiền dành cho quỹ dự phòng, tổ chức hoạt động quỹ xuống 8%, trong đó dành tối thiểu 4% cho quỹ dự phòng. Đồng thời Luật quy định rõ thời hạn thông báo kết quả giám định chi phí khám, chữa bệnh để khắc phục vướng mắc về kéo dài thời gian thanh, quyết toán.
Bổ sung trách nhiệm của Bộ Y tế
Bộ Y tế được bổ sung trách nhiệm trong rà soát, cập nhật thường xuyên phác đồ điều trị để bảo đảm thuận tiện khám chữa bệnh và thanh toán BHYT. Khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý. Liên thông và sử dụng kết quả cận lâm sàng liên thông giữa các cơ sở khám, chữa bệnh. Đồng thời Luật ban hành nguyên tắc, tiêu chí xây dựng danh mục thuốc, thiết bị y tế, dịch vụ y tế thuộc phạm vi chi trả của BHYT để bảo đảm tính quy phạm, minh bạch, công khai.
Luật cũng bổ sung quy định về cấp thẻ BHYT điện tử, xử lý chậm đóng hoặc trốn đóng BHYT.
Như vậy, Luật BHYT sửa đổi sẽ giải quyết được căn cơ những tồn tại, vướng mắc mang tính cấp bách sau 15 năm thực hiện Luật BHYT, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, bảo đảm an sinh xã hội, quyền và lợi ích của người tham gia BHYT và cơ sở khám, chữa bệnh.
Thực hiện: Nguyễn Tú